Na de somberheid komt de leegte
Nog steeds kwetsbaar, maar niet meer zo gebroken als een tijdje geleden.
Elke zaterdag 500 woorden hoe je gedachten liever voor je worden. Op Substack.
Ze zeggen weleens: na regen komt zonneschijn. Maar ik ervaar het meer als: na regen komt de leegte.
Een tussenfase waarin de zwaarte is verdwenen. Je voelt het meteen, dat de overheersende emotie van de afgelopen maanden weg is. Maar er is niets voor in de plaats gekomen. Geen fluitende vogels. Geen vriendelijke blikken op straat. Geen blauwe envelop met een onverwachte meevaller.
Integendeel.
Er is nu leegte.
Het voelt niet per se prettig, maar ook niet als een verkeerde plek om te zijn.
Anderen vinden je vlak overkomen. Maar ja. Wat valt er nog te voelen of te zeggen?
Weinig opvallende gedachten.
Weinig avonturen om te delen.
Je beweegt in jezelf gekeerd door het leven.
Ik heb vlakte nooit als vervelend ervaren, ook al voel ik een afstand tussen mezelf en mijn omgeving. Maar het is behapbaar. Op de automatische piloot door het leven gaan is draaglijker dan met zware gevoelens. Of de onrust die je kunt voelen als je dagenlang heel blij bent.
In het Tibetaans boeddhisme noemen ze zo’n vlakke fase Bardo. Letterlijk: ‘tussen twee’. Het zit tussen dood en wedergeboorte in. (Zie PS1.)
Een lange periode van somberheid verandert je (Zie PPS2). Leegte is de overgang tussen wie je was en wie je misschien wordt.
Dit is het moment waarop het leven een andere kant op kan gaan.
Niet per se beter, maar anders.
Juist in die leegte keert langzaam de zin terug. De energie. De blik naar voren.
Alsof je eindelijk de teringzooi in je kamer hebt opgeruimd. Nu is er weer ruimte. Overzicht. Plek voor nieuwe rotzooi.
Nog steeds kwetsbaar, maar niet meer zo gebroken als een tijdje geleden.
Liefs,
Tomson
PS Ik kwam deze podcastaflevering tegen van 15 minuten, waarin boeddhist Claire Villarreal ‘Bardo’ begrijpelijk en praktisch uitlegt.
PPS Amerikaanse psychiater en evolutionair bioloog Randolph Nesse (1948) omschrijft het verschil tussen somberheid en depressie zo: “Gewone somberheid is net zoiets als de pijn van een gebroken been. Abnormale depressie is zoiets als chronische pijn die wordt veroorzaakt door en defect in het mechanisme dat pijn reguleert. Manie is als een motor zonder snelheidsbegrenzer. Stemmingsstoornissen ontstaan wanneer de stemmingsthermostaat defect is.” P141 van zijn boek ‘Het nut van angst en somberheid’ (2020).